Piotrków Trybunalski

Równocześnie podjęto się budowy obiektów murowanych. W 1642 r. bp Jan Baykowski, sufragan poznański, dokonał konsekracji jednonawowego, ozdobionego dwoma wieżami kościoła pw. Znalezienia Krzyża Świętego.

Klasztor miał charakter obronny; mury przetrwały do XIX w. W czasie najazdu szwedzkiego kościół i klasztor zostały ograbione i zrujnowane. Rekonsekracja świątyni nastąpiła w 1696 r. Kolejnych remontów generalnych dokonywano w I poł. XVIII i XIX ww.

Bernardyńska świątynia cieszyła się zawsze wielką popularnością wśród piotrkowian. Szczególną cześć budził obraz Matki Bożej Pocieszenia. Modlili się przed nim nie tylko mieszkańcy miasta i okolic, ale również szlachta przybywająca na trybunały koronne. Aż do powstania styczniowego w klasztorze kwitło życie religijne. Przez dłuższy czas mieściło się tu również studium zakonne.

W okresie powstania piotrkowski konwent pełnił ważną rolę, jako punkt narad powstańczych dowódców. Za zaangażowanie patriotyczne władze rosyjskie odpowiedziały kasatą w 1864 r. Bernardyni wrócili tu w 1922 r. Budynki były bardzo zaniedbane; przeprowadzono więc gruntowne remonty.

Pradawny kult maryjny w piotrkowskim klasztorze znalazł swe zwieńczenie w koronacji Cudownego Wizerunku. Koronacji koronami papieskimi dokonał apb łódzki Władysław Ziółek w 2003 r. Kościół został także ogłoszony sanktuarium.